Bütün dünyada 340 milyar dolarlık cirosu ile 124 bin çağrı merkezi bulunan ve toplam 11 milyon kişinin çalıştığı Call Center sektörü pazarı büyütmek için Türkiye’de kollar sıvanmaya başladı. Asıl olarak kadınların istihdamının hedeflendiği bu sektörde neler olduğuna bakalım istedik.
11 saat çalışma karşılığı 30 dakikalık yemek molası, eskiden olan ama şimdi kalkan 27 dakikalık oksijen molası.
Yemek içinse, o da sadece belirli ürünler için geçerli olanından. Haftalık 50 liralık kupon… İşe birkaç dakikalığına geç kalanın bile tek ayak üzerinde bekleme cezasına çarptırılması, dört ay bu cezayı doldurana tutanaklı parmak basmaya geçme, üç tutanağı olanı hiç bir gerekçe göstermeksizin işten atma örneğinde olduğu gibi insanlık dışı uygulamalar oluyor.
Tek kişinin telefonla aldığı siparişlerden ayda 500.000 liralık ciro yapan iş yerleri, çalışma şartlarının iyileşmesini talep edip sendikaya üye olanları tazminatını alamadan işten çıkartıyor.
Pazarın büyüklüğü sermayenin iştahını kabartmakla kalmıyor, yeni ‘’müthiş’’ istihdam projelerine de ilham oluyor. Yüzde 60’ını kadınların oluşturduğu 11 milyon çalışanıyla dünyada yüzde 13 oranında büyüyen, 340 milyar dolarlık ‘’call center’’sektörü şimdilerde yüzde 26 büyüme oranına sahip bir sektör olmuş durumda. İletişim firmaları, havayolu, elektrik, ilaç şirketleri, bankalar, marketing sektöründe, televizyondan ve on-line satış yapan tüm bu firmalar, kalkınma ajansı tarafından kurulacak kampüs üzerinden hizmet satın alabilecekler. Bu kampüs projesi, her türlü alt yapıya sahip, pek çok yerli ve yabancı firma tarafından tercih edilecek bir merkez olma iddiası ile planlanıyor.
Söz konusu projede bu kampüs, fiber optik kablolu alt yapısı, eğitim merkezi, konutları ve sosyal yaşam alanlarıyla tek elden tüm bu çağrı merkezlerini bünyesinde barındıracak.***
Kalkınma planları kapsamında teşviki esasen dördüncü bölge için alınan ama üçüncü bölgeye kayması ayrı bir tartışma konusu olan ve Kayseri’ye kurulması planlanan kampüsün kadınların istihdamına katkı sunması bir yana, mevcut kadın istihdamını nasıl artıracağı gibi birçok soru işaretlerini de beraberinde getiriyor.
Şu an çağrı merkezlerinde 50 bin kişi istihdam edilirken, projesi hazırlanan, kuruluş çalışmalarına başlanacak olan ve de kadın istihdamına önemli bir katkı gibi sunulmaya çalışılan proje kampüste 25-30 bin kişilik istihdam öngörülmekte. 30 bin kadın çalışan sayısının 18 bin düşmesi, planlanan istihdam stratejisinin ipuçlarını verirken, çalışma koşularının iyileştirilmesi, sendikal haklar, ücret politikası, sosyal konutların finansmanı kimin sağlayacağı gibi sorunlar hala asılı duruyor ve kadın istihdamının eğreti ve güvencesiz olacağının işaretlerini taşıyor.