Mutfak Cadıları – Mayıs 2011
Söyleşi: Bütçe Kesintilerine Karşı Kadınlar grubu, Lancaster, İngiltere
Geçtiğimiz Ekim ayında, İngiltere koalisyon hükümeti, ekonomik kriz gerekçesi ile kamusal hizmetlerde ve kamu sektöründeki istihdamda ciddi kesintilere gideceğini açıkladı. Bütçe kesintilerinin yüzde 72’si kadınlara ücretli ya da ücretsiz emekleri karşılığı verilen paradan karşılanacak. Bu haber üzerine Londra’da kurulan Bütçe Kesintilerine Karşı Kadınlar grubunu, birkaç ay içinde Lancaster, Brigthon, Merseyside ve Torbay bölgelerindeki kadınlarınların oluşturduğu diğer gruplar takip etti. Kendiliğinden biraraya gelen ve örgütlenen kadınların ortak noktası paylaştıkları öfke. Lancaster, Bütçe Kesintilerine Karşı Kadınlar grubu adı altında biraraya gelen kadınlardan Helen, Marion ve Lucy ile söyleşi yapma imkanımız oldu.
Soru: Lancaster- Morecambe Bütçe Kesintilerine Karşı grubu sendikaların, partilerin ve bireylerin bir araya geldiği bir tür platform. Sizler neden Bütçe Kesintilerine Karşı Kadınlar adı altında ayrıca bir grup kurma gereği duydunuz?
Marion: Bence iki nedeni var: İlki bütçe kesintilerinin kadınları erkeklere oranla daha farklı ve çok daha ağır etkilemesi. Grubumuzun oluşma ilkesi bu duruma dikkat çekmek ve bütçe kesintilerine karşı organize edilen genel kampanyaya feminist bir bakış açısı kazandırmak. Diğer bir neden ise sadece kadınların birarada olduğu bir grupta, örneğin benim gibi bazı kadınların daha rahat hissetmesi.
Helen: Ben bütçe kesintilerinin egemen ideolojiyi maskelediğini düşünüyorum. Bu kesintiler aslında belirli bir grubun çıkarlarını gözetiyor. Ek olarak, hükümet çok açık bir biçimde kadınların eve dönüşünü planladığını söyledi. Özellikle bu nokta benim temelden karşı olduğum bir konu. Benim erkek sevgilim, evde olmayı severken, ben çalışmayı ve para kazanmayı daha çok seviyorum.
Marion: Mesele zaten kadın olarak tercih hakkına sahip olmak.
Helen: Evet, kesinlikle. Sorun seçme hakkının olması. Diğer bir neden de birbirinden çok farklı olan kadınlarla bir araya gelebilmek ve ne düşündüklerini dinlemek. Kadınlarla neyi, nasıl, neden yanlış gördükleri üzerine konuşmak güzel.
Lucy: Ben kamu sektöründe çalışıyorum. Bu sektörde kesintiye uğrayacak olan işlerin hemen tamamı yarı-zamanlı, daha esnek olan ‘kadın işleri’. Kesintilerle kaybedilecek olan ilk işler, bu işler olacak. Bu durum kadınları çok daha derinden etkileyecek. Kadınların ayrı bir grup kurması, bu mesajın vurgulanması açısından önemli. Çünkü kadınlara özgül olan politikalar sıklıkla genel resim içerisinde kaybolabiliyor.
Helen: Bu süreçte hamile kaldıkları için işten atıldığını bildiğim birkaç kadın arkadaşım oldu. Evet, bu durum hukuka aykırı olabilir ama yine de işten atabiliyorlar. Durumu idare etmek için her daim bir gerekçeleri vardır zaten.
Lucy: Aslında bir tür geriye dönüşten bahsediyoruz, değil mi? İşte tam da bu yüzden, feminizm şimdi çok önemli, çünkü 1970’lere geri dönmek zorunda bırakılıyoruz.
Helen: Bana kalırsa 1960’lar, çünkü 70’lerin sonunda feminizm güçlüydü. Kadının maddi olarak zayıflatılması aynı zamanda kadına yönelik şiddetin ve tacizin yaygınlaşması demek. İnsanlar “neden sadece çekip gitmiyor” diyor, ama unutuyorlar ki kadınlar genellikle tek başlarına değil. Pek çok kadının çocuğu var. Bekar bir insan şiddete maruz kaldığında, çocuklu bir anneye oranla çok daha kolay çekip gidebilir. Ancak ne denli ağır bir şiddete maruz kalırsa kalsın çocuklarını göz göre göre yoksulluğa mahkum bırakacak bir kararı almak, bir anne için çok zordur.
Marion: Bana kalırsa bütçe kesintilerinin kadınları daha ağır etkileyecek olmasının nedeni, hükümetin bütçe kesintilerine alternatif olarak açıkladığı “büyük toplum (big society)” projesinin kadınların ücretsiz bakım emeğine dayanması. Şimdiye kadar “ücretli iş” kategorisinde olan bakım işleri (yaşlı ve özürlü bakımı gibi) bütçe kesintileri ile birlikte ortadan kalkacak ve kadınların görünmeyen, ücretsiz emeğine dayanan, patriyarkal toplum yapısında yapa geldikleri “gönüllü” işler haline dönüşecek.
Helen: Sağcılar genellikle hamile kalan bir kadının ve çocuğunun, erkek tarafından bakılacağını varsayıyorlar. Çocuklu bir kadının, devlet tarafından desteklenmesi yerine çocuğun babası tarafından ‘bakılması’ gerektiği fikri, kesintilerle birlikte süreklilik kazanacak. Oysa ki pek çok erkek bunu yapmıyor ve devlet hiçbir koşulda erkekleri zorlayıcı yaptırım uygulamıyor. ABD’de başlatılan bir girişim olduğunu biliyorum. Yoksul kadınları alıyorlar, nasıl giyineceklerini, nasıl davranacaklarını, özetle nasıl ‘iyi koca avlayacaklarını’ öğretiyorlar; ve buna ‘evlilik ve yoksulluk’ adını vermişler. Ben buna ‘fahişelik ve yoksulluk’ diyorum. Bu projeye dair bir başka konu daha var ki, o da bu planın asla bir işe yaramayacağı. İğrenç olmasını bir yana bırakıyorum, pratik olarak bu planın işlemesi de mümkün değil. Çünkü bu kadınların geldiği aşırı yoksul sınıf içerisinde ‘iyi koca’ tanımı kötü bir işi olan, halen hayatta olan, hapisanede olmayan adamları içeriyor.
Soru: Oldukça yeni kurulan bir grup olmanıza rağmen bildiriler hazırladığınızı, pazarda dağıttığınızı, bir söyleşi organize ettiğinizi ve eylemlerin hemen hemen tamamına katıldığınızı biliyorum. 26 Mart’ta Londra’da yapılacak büyük yürüyüşe de katılmak için hazırlanıyorsunuz. Bunun dışında geleceğe yönelik ne gibi planlarınız var?
Marion: Kendisini illa ki feminist olarak nitelemeyen kadınlara ulaşabilmek çok iyi olurdu, çünkü bütçe kesintileri gerçekten bazı kadınları çok daha derinden etkileyecek.
Lucy: Bu da bizim gerçek işimiz zaten değil mi? Bu kadınların ilgisini çekebilmek. Ben Cumartesi günleri (şehir meydanında pazar kurulduğu gün) bildiri dağıtmak ve kadınlarla yüzyüze konuşmak isterim. Sadece ellerine bildiri tutuşturup gitmek yerine konuşmak çok daha iyi olur.
Marion: Bunların dışında logomuz ile t-shirt, poster gibi şeyler yapmak ve varlığımızı hafif artistik bir forma sokmak gibi planlarımız da var J
Helen: Belki biraz da meyda ile daha fazla temas kurmak.
Soru: Bütçe Kesintilerine Karşı Kadınlar grubu, sizlerin kesintiler üzerinden feminist politika yaptığınız genel çerçeve biraz da. Bu türden bir feminist politikanın özel hayatınıza bir etkisi oldu mu?
Helen: Bu grup ile birlikte, ben bazı şeyler üzerine daha çok düşünmeye başladım. Sevgilimin kesintiler nedeniyle işini kaybetmesi de üzerine denk geldi ve benim örgütlü olmamı sağladı. Birlikte eğleniyoruz, eylemler organize ediyoruz. Burada dışarısına göre çok daha az ego var, herkese yer var.
Marion: Kendi adıma, öfkem ile yalnız kalmamak güzel. Çünkü aksi takdirde kendini içten içe kemirmeye başlıyorsun.
Helen: Evet ve sonradan saçma sapan şeylerden öfkeleniyorsun. Ama şimdi en azından önemli bir şey ile ilgili öfkeleniyorsun ve bu öfkeni verimli kullanman mümkün.
Lucy: Ben Lancaster’a geleli çok olmadı, çok fazla insan tanımıyordum. Bana açık fikirli böyle insanlarla tanışmak çok iyi geldi.
Lancaster Bütçe Kesintilerine Karşı Kadınlar grubu 29 Nisan, Cuma günü, kraliyet ailesinin düğün töreninin yapılacağı saatlerde yapmayı planladıkları protesto için harıl harıl çalışmaya devam ediyor.
Kesintiler ile ilgili detaylı bilgi için:
http://www.fawcettsociety.org.uk/index.asp?PageID=1171