Kamuoyunda kadınlar için çok şeyler vaat ettiği izlenimi yaratılan Torba Yasa tasarısı gerçekte neler getiriyor biz kadınlara? Kadınlar için öngörülen çeşitli esnek çalışma biçimlerini kayıt içine alıyor, kurallaştırıyor. Uzaktan, evden ve çağrı üzerine çalışma; ev içindeki bakım yüklerinin elini kolunu bağladığı kadınların yaşamlarından esinlenerek geliştirilmiş çalışma biçimleri. Çocuk, hasta bakımı, ev işi yükleri yüzünden kadınların bu tür işleri tercih etme eğiliminde olmaları hiç şaşırtıcı değil. Bu işleri kadınlar için daha cazip kılmak üzere tasarıda bu çalışma biçimlerine sembolik düzeyde bazı sosyal haklar getirilmiş. Ne var ki çalışanların İş Yasasındaki uzun vadeli haklardan yararlanmaları bu çalışma modelleri için olanaksız.
Öte yandan kadın istihdamını artırmanın bir ikinci yolu olarak, tasarıda işverene düşen prim hisselerinin İşsizlik Sigortası Fonundan ödenmesi öngörülüyor. Böylelikle devlet prim alacaklarını işverenden tahsil etmek yerine çalışanların fonuna el atıyor. Bunun yanında, teşvik önlemlerinden yararlanacaklarda mesleki yeterlik belgesi aranıyor. Bu da, paraları ve zamanları olmayan kadınların, bu eğitimden geçemeyecekleri için bu düzenlemeden de yararlanamayacakları anlamına geliyor.
16 haftalık annelik izni ve 10 günlük babalık izni öngören tasarıda, anneye ücretli iznin bitiminden itibaren 24 aya kadar, babaya ise doğumdan itibaren 24 aya kadar ücretsiz izin getiriyor. 10 günlük babalık izninin kısalığı bir yana, kadınla erkeğin aldıkları ücretler arasındaki fark göz önüne alındığında bu cinsiyetsiz düzenlemeyle kimin ücretsiz izin kullanacağını kestirmek güç değil. Ebeveyn izninin erkekler için de kullanılır hale gelmesi için, ücretli ve devredilemez babalık izni getirilmesi gerekiyor. Benzer biçimde, tasarının öngördüğü üç aya kadar ücretli refakat izni de cinsiyetsiz. Kısacası bu düzenleme kadınların değil ailenin lehine… Ve yine bizi şaşırtmayan bir yenilik de, çocuk için ödenen aile yardımında iki çocuk sınırının kaldırılması. Başbakanın üç çocuk türküsü yankı bulmuş belli ki!
Sonuç olarak, Torba Yasa tasarısı kadınları esnek çalışmaya sevk ederek ev işi ve bakım ‘görevleri’ni aksatmamalarını buyuruyor. Bakım emeği için getirdiği cinsiyetsiz önlemlerle de kadınların ev içi yüklerini erkeklere devretmelerinin önünü bir kez daha kesiyor. Bir başka deyişle, kadınları değil aileyi gözetiyor.
Sosyalist Feminist Kolektif